Media społecznościowe w dzisiejszym świecie są integralną częścią codziennego życia miliardów ludzi na całym świecie, a platformy takie jak Facebook, Instagram, TikTok i Twitter pozwalają nam na ciągły kontakt z innymi i dzielenie się przemyśleniami, uczuciami i sukcesami.
Z jednej strony – mamy sporo korzyści: komunikacja międzyludzka jest łatwiejsza, mamy ciągły dostęp do informacji i możliwość wyrażenia siebie.
Z drugiej strony coraz liczniejsze badania pokazują, że ich nadużywanie może mieć negatywny wpływ na nasze samopoczucie.
Jakie są więc główne mechanizmy decydujące o tym, jak media społecznościowe wpływają na nasz stan psychiczny?
Porównywanie się z innymi
Jednym z najczęstszych skutków korzystania z mediów społecznościowych jest tendencja do porównywania się z innymi. Na platformach takich jak Instagram użytkownicy często dzielą się swoim idealnym życiem, co wywołuje wrażenie, że inni prowadzą ciekawsze, szczęśliwsze i bardziej satysfakcjonujące życie. Takie porównania mogą niestety prowadzić do niskiej samooceny i poczucia niezadowolenia z własnych osiągnięć i wyglądu. W skrajnych przypadkach mogą przyczynić się do rozwoju depresji i stanów lękowych.
Przykład:
Anna regularnie przegląda Instagrama i widzi posty swoich znajomych oraz Influencerów. Często widzi zdjęciach z egzotycznych wakacji, eleganckich restauracji czy doskonale wystylizowanych sylwetek. Patrząc na te posty, zaczyna mieć wrażenie, że w jej życiu brakuje emocji. Zaczyna się zastanawiać, czy nie podróżuje już tak często, nie ma tak drogiej garderoby i nie ma tak wysportowanej sylwetki. Z tego powodu Anna staje się niezadowolona z siebie i swojego życia. W rzeczywistości porównuje się do wyidealizowanych i często niepełnych obrazów życia innych ludzi.
FOMO – lęk przed przegapieniem
Zjawisko FOMO to strach, że przegapimy coś ważnego i jest również ważnym czynnikiem wpływającym na nasze zdrowie. Media społecznościowe nieustannie bombardują nas informacjami o tym, co robią inni ludzie, gdzie są i jakie nowe rzeczy odkrywają. W rezultacie mogą czuć się niezdolni do nadążania za tym, co dzieje się wokół nich, co może powodować stres i frustrację. Regularne przeglądanie postów innych osób może sprawić, że będzie się mniej aktywnym, mniej spełnionym i zwiększy się poczucie samotności.
Przykład:
Tomek dużo czasu spędza na Facebooku i Instagramie, gdzie widzi, jak jego znajomi zamieszczają zdjęcia z imprez, wycieczek i spotkań towarzyskich. Pewnego piątkowego wieczoru, odpoczywając w domu, widzi na żywo relację z imprezy, którą przegapił. Widział, jak jego przyjaciele bawili się, tańczyli i spędzali razem czas. Kiedyś nie mógł się doczekać spokojnego wieczoru, ale teraz zaczyna czuć, że coś traci i być może podjął złą decyzję zostając w domu. Boi się, że przegapi coś ważnego i wyjątkowego, co może mieć wpływ na jego życie towarzyskie.
Nadmierna stymulacja i dezinformacja
Kolejnym czynnikiem negatywnie wpływającym na nasze zdrowie jest nadmierna stymulacja. Media społecznościowe są stale dostępne i zawierają ogromną ilość treści, co łatwo może doprowadzić do przeciążenia informacyjnego. Częste przeskakiwanie między różnymi treściami, filmami, postami i wiadomościami może obciążać umysł i z czasem powodować zmęczenie i dezorientację.
Co więcej, dezinformacja, fałszywe wiadomości i negatywne treści, na które łatwo natrafiamy w mediach społecznościowych, mogą powodować strach i poczucie zagrożenia, wpływając tym samym na nasze zdrowie psychiczne.
Pozytywne aspekty mediów społecznościowych
Nie możemy jednak zapominać, że media społecznościowe mogą również mieć pozytywny wpływ na nasze samopoczucie, jeśli są używane z umiarem i świadomie. Dla wielu osób są one źródłem wsparcia emocjonalnego oraz pomagają budować i utrzymywać relacje, nawet na duże odległości. Wirtualne grupy wsparcia, fora tematyczne i społeczności skupiające osoby o podobnych zainteresowaniach są miejscem, w którym ludzie mogą znaleźć pocieszenie oraz podzielić się swoimi problemami i emocjami. Media społecznościowe mogą także dostarczać inspiracji i motywacji do działania poprzez promowanie pozytywnych treści związanych z samorozwojem i zdrowym trybem życia.
Jak świadomie korzystać z mediów społecznościowych?
Aby zminimalizować negatywne skutki korzystania z mediów społecznościowych, warto wprowadzić pewne zasady do swojego codziennego życia.
Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na:
- to, ile czasu spędzasz na tych platformach i czy nie dzieje się to kosztem innych, bardziej wartościowych zajęć.
- świadomie wybierać treści, które konsumujesz, unikać porównywania się z innymi i ograniczać narażenie na negatywne informacje.
Media społecznościowe mają ogromny wpływ na nasze samopoczucie. Mogą być źródłem zarówno radości, jak i frustracji. Ważne jest jednak, aby stosować je z umiarem i świadomie, zachowując przy tym zdrowie psychiczne i emocjonalne.
