Kluczem do sukcesu i trwałej pewności siebie będzie zbudowanie samodyscypliny. Wpłynie ona na zmianę twojego stylu życia, myślenia i działania. Dowiedz się, w jaki sposób ją osiągnąć, aby zacząć realizować swoje cele i doskonalić się w samorozwoju.
Trudności z motywacją zewnętrzną i wewnętrzną
Wmówiono nam, że za sukces w działaniu odpowiadają talent i motywacja. Natomiast nie są to wartości, które są nam dane stale w życiu. Łatwo jest je stracić i pozostać w tyle w swoich celach.
Motywacja sama w sobie nie jest jednorodna, tworzy się z niej spektrum – od amotywacji, czyli zupełnym braku motywacji do działania, przez motywację zewnętrzną, aż do idealnego jej typu, czyli motywacji wewnętrznej. Motywacja zewnętrzna to wszelkiego typu nagrody i kary, które otrzymujesz ze swojego otoczenia. Jest o tyle złudna, że tworzy najczęściej bierne osoby, które będą potrzebować wyznaczenia im celu, terminów i poszczególnych etapów działania. Same nie są w stanie (albo nie chcą) być jednostkami sprawczymi, co w dzisiejszym świecie jest szczególnie pożądane na każdym polu życia. Wszystko co im się przydarza, będą uzasadniać uwarunkowaniami otoczenia – kaprysami innych, zbiegiem wydarzeń itp., to nigdy nie będą ich własne działania czy błędy. Będzie tu także brakować wiary we własne możliwości czy też pewności w swoim sukcesie. Przez to mogą pojawić się różnego rodzaju lęki, które dodatkowo będą potęgować bierną postawę wobec życia.
Motywacja wewnętrzna to twoje własne pragnienia, cele i wyznaczone przez ciebie działania. To trzymanie się własnych priorytetów i wartości. Ten typ motywacji też nie jest jednorodny, gdyż dzieli się na: motywację ukierunkowaną na wiedzę, tę skupioną na osiągnięciach i na motywację ku stymulacji doznań. Niezależnie od tego, który typ motywacji odczuwasz, najważniejsze, że jest to wewnętrzna potrzeba, która popchnie cię ku samorozwojowi. Według badań osoby o większym poziomie motywacji wewnętrznej zawsze będą lepszymi pracownikami i działaczami, nawet mając o wiele niższe kompetencje od innych. Dlaczego tak się dzieje?
Odpowiedź jest banalnie prosta – gdyż dzięki motywacji wewnętrznej chcesz podejmować działania, i ostatecznie to robisz. Zbudowałeś w sobie wytrwałość, samodyscyplinę, pewność siebie, dystans do porażek. Wiesz, jakie umiejętności pragniesz rozwijać i jesteś zdecydowana w obranej przez siebie drodze, na której wykorzystasz swoje wszelkie atuty i potencjał, a także nie odpuścisz żadnych dostępnych możliwości.
Motywacja wewnętrzna zmieni twoje postrzeganie rzeczywistości
Motywacja wewnętrzna jest początkiem, zalążkiem, z którego zbudujesz trwałą samodyscyplinę. Będzie to stopniowy proces, który jednak opłaci ci się zarówno w perspektywie krótko- i długoterminowej. Osoby z rozwiniętą motywacją wewnętrzną są pewne siebie i swoich działań, chcą być proaktywne, biorą na siebie odpowiedzialność za ciąg wydarzeń. Ale muszą też w tym znaleźć miejsce na pokorę, która pozwoli im przyjąć porażki, krytykę i stworzy pole do przemyśleń i elastyczności w swoich planach.
Na samym początku pozbądź się przekonania o stałościach w swoim życiu. Raz dane talenty, wiedza i umiejętności, które są nierozwijane, tracą na znaczeniu i wartości. Jeśli dalej będziesz uważać, że to, co masz teraz, jest szczytem tego, co możesz osiągnąć, to rzeczywiście nie będziesz wspinać się po drabinie sukcesów.
Teoria wzrostu podkreśla, że ludzka inteligencja zmienia się. Wciąż możemy się uczyć, zdobywać doświadczenie, zapoznawać się z nowymi materiałami i spotykać ciekawe osoby. Wszystko to będzie stanowiło kolejne cegiełki w twoim samorozwoju i budowanej osobowości. Zmień swoje myślenie, spróbuj spojrzeć obiektywnie na swoje możliwości i na realne sposoby ich rozwoju. W jaki sukces uwierzysz, do takiego będziesz dążyć i taki właśnie osiągniesz.
Zbuduj w sobie pewność siebie, a będziesz mieć odwagę do wyznaczania sobie ambitniejszych celów w samorozwoju. Kolejne materiały samorozwojowe – dotyczące stylu życia, diety, treningów, nauki – pomogą ci w optymalizacji działań.
Prokrastynacja jest największym wrogiem motywacji wewnętrznej
Prokrastynacja to odkładanie zadań na później. Nie jest tym samym co lenistwo, gdyż osoba leniwa odczuwa przyjemność z odwlekania swoich obowiązków. Osoba prokrastynująca wie, co powinna zrobić i naprawdę chce podjąć się tych działań, ale wiele różnych lęków odciąga ją od tego. Zdaje sobie jednak sprawę z negatywnych konsekwencji takiego zaniedbania i generuje to w niej dodatkowy stres i niemoc.
Przyczyny prokrastynacji
Przyczyn prokrastynacji jest wiele. Może na to wpływać nasza osobowość: podatność na stres i silne emocje blokuje w wykonywaniu zadań, a brak sumienności staje się gwoździem do tej trumny.
Współcześnie jesteśmy również zasypywani bodźcami. Mózg ich potrzebuje, aby dalej działać. Natomiast kolejne kroki w samorozwoju i ku sukcesowi wymagają czasu i długofalowych działań. Gratyfikacja nie pojawi się więc natychmiastowo, a to dodatkowo zniechęca do działania. Łatwiej jest oglądać media społecznościowe, niż poczekać kilka miesięcy na dopływ dopaminy do naszego mózgu.
Same zadania mogą cię odrzucać od ich wykonania. Dzieje się tak przez: nudę (wykonywane obowiązki są powtarzalne, mało interesujące), mogą wzbudzać frustrację (gdyż niespodziewanie wymagają nowych etapów, np. pomocy osoby trzeciej); możemy czuć, że dane zadanie jest zbyt trudne do wykonania albo nie wiedzieć, po co jego wykonanie jest w ogóle potrzebne, może być też nieokreślone (gdyż pochodzi z nieznanej dziedziny albo nie wiadomo, jakie etapy w nim należy priorytetyzować) i najważniejsze – nie są one dla nas samych szczególnie ważne, nie wzbudzają poczucia konieczności i zadowolenia z jego wykonania. Ostatnie będzie dużą przeszkodą dla każdego – niezależnie czy cechuje się motywacją zewnętrzną bądź wewnętrzną.
A w długofalowej perspektywie ciągłe odkładanie zadań na później prowadzi do przewlekłego stresu, przemęczenia, zaległości, napięcia. Odbija się to na wynikach pracy i na samopoczuciu. W najgorszym razie może prowadzić do trudności finansowych albo nawet depresji. Dlatego tak ważne jest przeciwdziałanie temu i zbudowanie samodyscypliny, która zapobiegnie stagnacji w życiu i częstszym porażkom, kiedy masz realną szansę na sukces.
Sposoby na budowanie dyscypliny
Na początku najlepiej będzie określić swój cel, a następnie podzielić go na kilka mniejszych zadań, które wydają się łatwiejsze do wykonywania. Systematyczna praca i osiąganie poszczególnych etapów złożą się na jeden wielki sukces.
Jeśli odczuwasz dużą niechęć do pracy, przemyśl dokładnie, co jest tego przyczyną i zmień podejście do danego zadania. Jeśli jest nudne, wymyśl sposób na jego urozmaicenie. Jeśli wydaje się trudne do wykonania, ustal swoją nagrodę za realizację i świętuj swoje zwycięstwo.
Twórz harmonogramy i listy zadań do zrobienia. Pozwolą ci na lepszą organizację czasu i ustalenie priorytetów. Skończy się czas odwlekania obowiązków czy niedotrzymywania terminów. Jeśli masz z tym trudności wykorzystaj techniki, takie jak: Pomodoro, praca w systemie pięciominutowym czy natychmiastowe działanie.
Nieustannie się ucz – zyskuj sukcesywnie wiedzę i kompetencje, ale nie zapominaj o proaktywności. Możesz nieustannie się dokształcać, ale jeśli nie będziesz tego praktykować, to jedynie marnujesz swój czas na tę naukę. Musi być ona dla ciebie bezwzględnie potrzebna.
Zadbaj o zdrowy styl życia – aktywność fizyczna, odpowiednia dieta i dobry sen pomogą ci w usprawnianiu pracy mózgu, zwiększą poziom twojej energii i efektywności. Będziesz trzymać się wypracowanych zasad samodyscypliny (stopniowo wprowadzaj małe nawyki, dzięki czemu nie będzie ci łatwo z nich zrezygnować, gdyż wejdą ci w krew) i dokładać kolejne cegiełki do samorozwoju.
Poszukaj wsparcia w otoczeniu. Może to być rodzina albo przyjaciele. Zastanów się, czy to właśnie oni nie hamują twojej sprawczości. Czy na pewno potrzebujesz w swoim życiu osób, które podcinają ci skrzydła? Jeśli twoi bliscy są równie zdyscyplinowani, to razem będziecie dążyć do celów, wspierać się w nich i układać kolejne plany działania.
Pozbądź się rzeczy, które odciągają cię od samorozwoju. Nie chodzi tutaj o rezygnację z przyjemności czy odpoczynku – a jedynie o pozbycie się tego, co ci nie służy. Media społecznościowe potęgują prokrastynację, uzależniają od wyrzutów dopaminy i często nie niosą żadnych wartościowych treści. Śmieciowe jedzenie obniża poziom twojej energii i szkodzi twojemu zdrowiu. Brak snu pogarsza twoją efektywność, a więc przepracowywanie się nie ma sensu – czas twojej pracy wydłuża się, a zmęczenie staje się przewlekłe i niezdrowe.
Trzymaj się swojego planu, nawet małe kroki, ale systematyczne, doprowadzą cię do mety (to jest właśnie istotą samodyscypliny). Rozliczaj się z własnych działań, sukcesów i porażek. Przemyśl, co do tego doprowadziło, modyfikuj plan. Nagradzaj się za sukcesy.
Wyzbądź się perfekcjonizmu, nikt nie jest w stanie wykonać wszystkiego doskonale. Najważniejsze jest samo działanie. Pozwala na bycie coraz lepszym. Perfekcjonizm jedynie będzie cię hamować.
Nie szukaj na siłę mistycznej motywacji, szukaj optymalnego planu działania. To jest gwarant twojego sukcesu!
Źródła:
Ardeńska A., Tomik R., Motywacja wewnętrzna, zewnętrzna i amotywacja na studiach w obszarze kultury fizycznej, „Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu” 2014, 47, s. 70-79.
Daszkiewicz K., Nie ma motywacji, jest dyscyplina. Jak kształtować swoje nawyki?, www.wilno.tvp.pl, [dostęp: 18.12.2024].
Dudek R., Samodyscyplina – metoda ćwiczenia systematyczności i samokontroli, www.szybkanauka.pro, [dostęp: 18.12.2024].
Karzełek F., Samodyscyplina – co to jest i jak się jej nauczyć?, www.obudzsie.pl, [dostęp: 18.12.2024].
Kocur N., „Nic mi się nie chce” – co zrobić, gdy nic się nie chce, www.pokonajlek.pl, [dostęp: 18.12.2024].
Lipowska J., Determinanty motywacji wewnętrznej. Czy można zmotywować każdego pracownika?, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi” 2012, nr 3-4, s. 41-52.
Panuś S., 10 kroków do samodyscypliny, www.sukcespisanyszminka.pl, [dostęp: 18.12.2024].
