Q-sort to technika badawcza, która została opracowana w latach 60. XX wieku i od tamtego czasu jest szeroko stosowana w psychologii, socjologii, edukacji i innych naukach społecznych. W tym artykule przyjrzymy się bliżej czym jest q-sort, jakie ma cele i skąd się wzięła.
Czym jest technika q-sort? Definicja pojęcia
Technika q-sort (lub Q-metoda) jest metodą badań ankietowych, która polega na porządkowaniu zestawu stwierdzeń lub wyrażeń przez osobę badaną. Badany musi porównać każdy zestaw stwierdzeń i ocenić, które z nich są dla niego najważniejsze, a które są mniej ważne. Następnie wyniki są wykorzystywane do uzyskania informacji na temat preferencji i priorytetów badanego i są używane do określenia jego profilu.
Co ma na celu stosowanie techniki q-sort?
Q-sort jest często stosowany w badaniach psychologicznych i socjologicznych, aby lepiej zrozumieć, jak ludzie postrzegają i oceniają różne wydarzenia. Jest to szczególnie przydatne w badaniach dotyczących postaw, wartości, opinii i innych aspektów osobowości.
Technika q-sort jest również stosowana do ustalania hierarchii potrzeb lub wartości w społeczeństwie, co pozwala badaczom lepiej zrozumieć społeczeństwo i jego kulturę.
Na czym polega technika technika q-sort?
Q-sort opiera się na porównywaniu stwierdzeń lub wyrażeń przez badanego. Badany musi przeczytać każde stwierdzenie i ocenić, czy jest najbardziej prawdziwe, czy bardzo prawdziwe, czy prawdziwe, czy słabo prawdziwe, czy wcale nie prawdziwe. Stwierdzenia mogą być dotyczyć różnych aspektów osobowości badanego, takich jak postawy, wartości, opinie, itp.
Po ocenieniu każdego stwierdzenia badany porównuje je ze sobą i określa, które są dla niego ważne, a które mniej ważne. Stwierdzenia są umieszczane w jednej z pięciu kategorii: najważniejsze, bardzo ważne, ważne, mniej ważne i mało ważne.
Kiedy badany skończy oceniać stwierdzenia, wyniki są analizowane przez badacza, który może wyciągać wnioski na temat profilu badanego i jego priorytetów.
Technika Q-sort – geneza
Technika q-sort została opracowana w latach 60. XX wieku przez psychologa Williama Stephensona. Podstawą tej techniki były badania nad postawami, które Stephenson przeprowadził wśród studentów. Badania te wykazały, że ludzie mają tendencję do klasyfikowania wyrażeń według hierarchii, co pozwala określić ich postawy i preferencje.
Stephenson określił technikę q-sort jako „metodę porównań wzajemnych”, która umożliwia „przypisanie stwierdzeń do kategorii, które odzwierciedlają ich stopień ważności dla danego badanego”. Od tego czasu technika q-sort szybko rozprzestrzeniła się w wielu dziedzinach i jest szeroko stosowana do dzisiaj.