EMDR terapia, czyli „Eye Movement Desensitization and Reprocessing„, którą w Polsce możemy tłumaczyć, jako Terapia odwrażliwiania za pomocą ruchu gałek ocznych, to metoda leczenia bolesnych i traumatycznych doświadczeń. Ta tajemniczo brzmiąca terapia, nie jest formą medycyny alternatywnej, ale wynikiem ponad 30-letniej pracy klinicznej i badań nad jej skutecznością.
EMDR terapia czym jest?
Francine Shapiro opracowała Terapię EMDR w Stanach Zjednoczonych ponad 30 lat temu, a obecnie jest ciągle rozwijającą się i coraz popularniejszą metodą w psychoterapii. Francine Shapiro, zauważyła, jak szybkie i powtarzające się ruchy gałek ocznych, wykonywane w określony sposób, wpływają na zmniejszenie niepokojących myśli oraz emocji. Dzięki latom badań, metoda ta stała się bardzo popularna w USA, zaś w Europie każdego roku, przybywa jej zwolenników. Światowa Organizacja Zdrowia i Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne, polecają tę metodę do leczenia traum. Metoda EMDR może zostać przeprowadzona tylko przez przeszkolonych lekarzy i psychoterapeutów, opiera się bowiem na szczegółowym protokole składającym się z 8 następujących po sobie faz. Dzięki integracji wybranych elementów innych metod terapeutycznych, łączonych ze stymulacją półkul mózgu, dochodzi do przetwarzania informacji w systemie mózgowym, a to niejako programuje umysł w taki sposób, że dotkliwe wspomnienie zostaje „uzdrowione”.
Terapia EMDR dla kogo?
EMDR dedykowane jest osobom, które przeżyły bolesne i traumatyczne przeżycia i przez które borykają się z blokadami psychicznymi, trudnościami i lękami. Metoda polecana jest także zmagającym się z fobiami, uzależnieniami, zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi oraz depresją. Zaburzeniami traumatycznymi określa się zaburzenia lękowe, które mogą pojawić się, jako reakcji na bezpośrednie zagrożenie życia, jak: wypadki, katastrofy naturalne, traumy wojenne, przemoc (fizyczna i psychiczna), nadużycia seksualne. Coraz częściej terapia EMDR wykorzystywana jest w czasie interwencji kryzysowej, a także w pracy z bólem chronicznym i fantomowym. Niektóre osoby po trudnych doświadczeniach wracają do swojego dotychczasowego życia bez objaw traumatycznych, są jednak też tacy, którzy nie mogą o traumie zapomnieć. W ich przypadku objawia się to:
- ciągłym odtwarzaniem w myśli trudnego doświadczenia,
- śnienie o nim,
- życie w ciągłym napięciu,
- niekontrolowane emocje które mogą się uaktywnić w sytuacji, która może przypominać w jakiś sposób, traumatyczne przeżycia.
- Unikaniem konkretnych miejsc lub tłumów ludzi – skrajnie pełna izolacja społeczna.
EMDR w praktyce
Jak wygląda terapia EMDR w praktyce?
Podczas spotkań z psychoterapeutą, pacjent przywołuje swoje traumatyczne przeżycie. Przed sesją jest przez prowadzącego lekarza przygotowywany do tego, co może nastąpić. Powrót do bolesnych wspomnień jest dla wielu bardzo trudny. Jednak w tej terapii jest to niezbędne, aby móc uzdrowić swoje życie. Podczas przywoływania podczas sesji traumatycznego wspomnienia, pacjent skupia się na myślach, emocjach i reakcjach ciała, jednocześnie wodząc wzrokiem za ręką terapeuty, który wykonuje (najczęściej) dłonią wahadłowe ruchy, stymulując obie półkule pacjenta. Niekiedy wykorzystuje także bodźce dotykowe i akustyczne. Mimo powrotu do traumatycznych wspomnień, pacjent zaczyna odczuwać ulgę, a stres i napięcie zmniejszają się.
Co daje terapia EMDR?
Oczywiście terapia EMDR w swoim założeniu ma pomóc uleczyć traumę. Terapia jest zawsze kwestią indywidualną, u niektórych pacjentów wystarczy zaledwie kilka sesji, u innych może to potrwać miesiące, a niektórzy mogą brać udział w terapii przez lata. Pojedyncza sesja trwa zazwyczaj od 50 do 90 min, jej czas może być zależny od reakcji pacjenta i jego stanu emocjonalnego. Samo EMDR pozwala m.in.: zrozumieć występowanie problemu, jaką funkcję pełnią reakcje na pojawiające się reakcje i emocje, skąd biorą się wspomniane reakcje. Metoda umożliwia także znalezienia w pamięci kluczowego wspomnienia, w którym powstał problem. Nie zawsze jest to oczywiste. Niekiedy traumy objawiają się poprzez reakcje fizyczne, stany emocjonalne, ale pacjent nie pamięta w jakiej sytuacji powstał problem. EMDR umożliwia przetworzenie przez pacjenta traumatycznego wydarzenia w świadomości tak, aby ciężkie wspomnienie zostało zamkniętym rozdziałem. Metoda ma być na tyle skuteczna, że wspomnienie nie będzie zakłócało już więcej normalnego, funkcjonowania. Pożądaną konsekwencją terapii jest powrót do równowagi w codziennym życiu pacjenta.
Terapia EMDR jest metodą, która przyniosła ulgę wielu pacjentom – zarówno w Stanach Zjednoczonych, gdzie zyskała popularność, jak i w Europie. Nie stanowi też alternatywnego odłamu medycyny, ale dzięki wieloletnim badaniom i sukcesom w praktyce, jest cenioną przez lekarzy i psychologów metodą leczenia traumy, lęków i fobii.