Chociaż psychoterapia to leczenie rozmową, nie jest tym samym co wypad z przyjaciółmi na kawę i zwierzanie się ze swoich problemów. Wbrew ogólnie panującej opinii, psychoterapia nie polega udzielaniu porad, pocieszaniu, czy podawaniu chusteczek. Na czym polega psychoterapia i skąd bierze się jej skuteczność?
Dobra psychoterapia: co to znaczy?
Psychoterapia to nie gabinet dentystyczny, w którym pacjent jest bardziej obiektem zabiegów, niż ich aktywnym uczestnikiem. Warto pamiętać, że nawet najlepszy psychoterapeuta nie wykona pracy całej pracy za pacjenta. Nie na tym polega psychoterapia. Pacjent musi chcieć zmiany w swoim życiu, wykazać zaangażowanie, inaczej terapeuta nie będzie w stanie mu pomóc, choćby sam stawał na rzęsach.
Dobra terapia nie przywiązuje pacjenta do osoby terapeuty, ale daje mu narzędzia i poczucie odpowiedzialności za własne życie. Psychoterapia nie jest tym samym, co kawa z koleżanką, ponieważ terapeuta stara się przede wszystkim zrozumieć pacjenta i dotrzeć do istoty problemu. Jest osobą bezstronną, może spojrzeć na pewne rzeczy obiektywnie i zachować bezstronność. Nie popada w emocje tak, jak czynią to przyjaciele, czy rodzina.
Zadania i cele rozmowy z terapeutą
Rozmowa terapeutyczna pomaga sobie uświadomić, z czego wynikają aktualne kłopoty. Daje szansę dotarcia do powtarzających się schematów i utrudniających życie przekonań. Pozwala pacjentowi zastanowić się, czy rzeczywiście chce je zmieniać. A jeśli tak, to w jakim kierunku mają iść te zmiany. Pełna zrozumienia rozmowa pozwala nam docierać także do naszych blokad.
Często okazuje się, że do pewnych doświadczeń trzeba będzie wrócić i jeszcze raz przeżyć towarzyszące im emocje oraz uczucia. Taka podróż w czasie pozwoli pacjentowi na dokonanie zmian w teraźniejszości. Nawet te wydarzenia, które miały miejsce wiele lat temu, mogą go trzymać w swoich sidłach, powodować jakąś niewiarę w siebie, własne możliwości, nie pozwalając tym samym „iść dalej” w danej sferze życia.
Rozmowa terapeutyczna nie polega więc na narzucaniu pacjentowi poglądów terapeuty, ale ma pomóc mu siebie samego zrozumieć. Kolejną ważną kwestią jest możliwość doświadczenia nowego rodzaju relacji, która pomoże przekroczyć to, co przeszkadza zmianie. Samo rozumienie, dlaczego jakoś się zachowujemy – to już dużo, ale wciąż za mało. Potrzebne są jeszcze dobre warunki do tego, by uczyć się radzić sobie inaczej.
Terapia poznawczo-behawioralna w leczeniu uzależnień
Terapia poznawczo-behawioralna to synteza dwóch wcześniejszych tradycji terapeutycznych: terapii poznawczej i behawioralnej. Z kolei uzależnienia behawioralne to nowa grupa uzależnień psychicznych, które polegają na nałogowym wykonywaniu pewnych przyjemnych czynności. Ich realizacja daje chwilowe uczucie euforii i ulgi, ale skutkuje jeszcze silniejszą potrzebą ich powtórzenia. Tak napędza się błędne koło uzależnienia.
Pośród najczęstszych uzależnień behawioralnych wyróżnić można: zakupoholizm, hazard, kompulsywne objadanie się, ortoreksję, seksoholizm, pracoholizm, siecioholizm, fonoholizm, kleptoholizm, tarnoreksję, bigoreksję i wiele, wiele innych. Przy tego typu uzależnieniach stosuje się przede wszystkim terapię uzależnień – poznawczo-behawioralną w połączeniu z dialogiem motywującym. Celem psychoterapii jest analiza zachowań lub sytuacji, które sprzyjają podejmowaniu danego zachowania. Następnie szkodliwe nawyki są zamieniane na nowe (dobre), a pacjent uczy się skutecznych metod radzenia sobie z problemami i emocjami.
Psychoterapia poznawczo-behawioralna może odbywać się podczas stosowanej równolegle farmakoterapii, jednak nie jest to konieczne. Wszystko zależy od poziomu uzależnienia i możliwości pacjenta na danym etapie procesu terapeutycznego. Walka z uzależnieniem w głównej mierze zależy od woli i motywacji osoby uzależnionej.
Struktura psychoterapii poznawczo-behawioralnej jest jasna i przejrzysta. Nastawiona na konkretny cel. Na początku terapeuta ustala z pacjentem liczbę spotkań i cele. Najczęściej ten rodzaj psychoterapii jest krótkoterminowy. Jednak można łączyć ją również z modelem Gestalt. To humanistyczna szkoła pomocy terapeutycznej, którem celem jest poszerzanie ludzkiej świadomości.
Na czym polega model psychoterapii Gestalt?
Według nurtu terapii Gestalt podstawowym źródłem problemów człowieka są potrzeby niezaspokojone w dzieciństwie (szczególna rola: miłości, akceptacji, bezpieczeństwa i szacunku). W terapii opartej na tym modelu istotne są koncepcje figury, która wyłania się podczas całego naszego życia, homeostazy oraz blokady energetycznej. Ogromne znaczenie ma tutaj cykl samoregulacji i doświadczenia według Zinkera (przechodzące w siebie wzajemnie: wrażenie, świadomość, mobilizacja energii, działanie, kontakt, nasycenie, wycofanie).
Zgodnie z psychologią Gestalt w toku naszego życia pojawiają się przed nami różnego rodzaju figury. Może to być np. głód, gdy oglądamy serial lub pragnienie miłości, gdy jesteśmy samotni, albo strata ukochanej osoby. Za każdym razem z tła naszego życia (czyli różnych wydarzeń, które nas spotykają) wyłania się figura. Zgodnie z modelem Zinkera, aby zniknęła musi przejść przez wszystkie etapy. Od wrażenia (często podświadomego), aż po wycofanie energii.
Część osób ma jednak coś w rodzaju energetycznej przerwy pomiędzy kolejnymi etapami cyklu. Niestety w takiej sytuacji żadna praca, związek, ale też bycie samemu w swoim własnym towarzystwie – nie przynosi pełnej satysfakcji.
Zasady terapii Gestalt
Terapia Gestalt to praca z emocjami. Te zaś uważa się za kluczowe w zrozumieniu siebie, a celem terapii jest osiągnięcie dojrzałości. W tym nurcie terapia nie boi się eksperymentować z ciałem i może przybierać formę terapii psychodynamicznej. W trakcie sesji terapeuta może poprosić o to, by pacjent wstał, poruszył się, lub czegoś dotknął. Zdarza się, że pacjenci otrzymują zadania domowe i chociaż podczas spotkania cała uwaga kierowana jest na to, co dzieje się w teraźniejszości, kluczowe jest rozpoznanie, jakie figury nie domknęły się dotąd w życiu pacjenta.
Dlaczego warto udać się na psychoterapię?
W pędzie życia łatwo zapominamy o sobie, lecz te momenty, w których o sobie zapomnieliśmy nie dają nam o sobie zapomnieć. Często trzymają nas w przeszłości i niewyjaśnionych sytuacjach, w sidłach różnych nałogów i uzależnień, bywa, że nie pozwalają nam iść dalej i kroczyć ścieżką własnych marzeń. Terapia pod okiem wyspecjalizowanego psychoterapeuty pomaga zrozumieć siebie i prawidła, które nas ukształtowały. Pomaga dotrzeć do problemów i daje narzędzia do dalszego zwalczania ewentualnych wyzwań.
Terapeuta jest osobą niezależną emocjonalnie. Jego rola nie polega na narzucaniu własnego zdania, czy dokonywaniu ocen, udzielaniu porad. Zadaniem terapeuty jest pomoc w dotarciu do źródeł danego problemu i wskazanie możliwych dróg, które pomogą pacjentowi nie tylko znaleźć rozwiązanie, ale również wyzwolić się od rozmaitych blokad psychicznych i energetycznych, które nie pozwalają mu realizować własnych celów, marzeń, planów lub stanowią przeszkodę w codziennym życiu.
Psychoterapia Gdynia: Nie jesteś sam
Zamiast walczyć samotnie z problemami, zdecyduj się na pomoc wykfalifikowanego terapeuty, który wesprze Cię wiedzą i doświadczeniem. Wysłucha i postara się zrozumieć to wszystko, co jest dla Ciebie trudne, stanowi jakiś problem lub wyzwanie. Wszystko, co pozostawisz w gabinecie terapeutycznym, nie wyjdzie poza ten gabinet.
Dzięki sesji terapeutycznej zyskasz narzędzia, które dadzą Ci kontrolę nad własnym życiem. Przywrócą poczucie odpowiedzialności za swoje życie i przede wszystkim, pozwolą Ci oddychać pełną piersią i cieszyć się pełną życia. Pozbędziesz się blokad energetycznych, być może odbędziesz trudną podróż w przeszłość, która zaowocuje jednak piękną teraźniejszością i odzyskaniem kontroli nad własnym życiem.
Pozwól sobie na niezwykłe doświadczenie rozmowy terapeutycznej, która pozwoli Ci nie tylko dotrzeć do siebie samego, ale również da narzędzia na przyszłość, dzięki którym będziesz mógł śmiało, z odwagą i akceptacją pokonywać własne ograniczenia.